De afgelopen tijd is er in de landelijk pers veel aandacht voor medische apps. Ook heeft de Raad voor Volksgezondheid en Zorg een advies aan minister Schippers uitgebracht over Healthchecks door consumenten.
Ulco Schuurmans, Arts Maatschappij & Gezondheid bij Zorgbelang Brabant, verdiepte zich in de medische apps en constateert dat de app stores ervan uitpuilen. Een typische zorggebruiker raakt in dit woud van apps de weg kwijt. Daarom stelt Ulco de volgende vraag: Hoe weet een typische zorggebruiker als Mevrouw de Vries dat medische apps betrouwbaar en veilig zijn?
Mevrouw de Vries
Mevrouw de Vries woont alleen. Haar dochter is mantelzorger, ze woont in de buurt en komt dagelijks langs. Haar zoon woont wat verder weg. Broer en zus kunnen al jarenlang niet door één deur, dit tot grote verdriet van mevrouw de Vries. Binnenkort zal mevrouw de Vries een grote operatie ondergaan. Ze maakte zich echter meer zorgen over hoe haar kinderen de zorg over haar gaan verdelen als ze weer thuis is. Daarnaast is ze bang dat haar kinderen in het ziekenhuis knallende ruzie gaan maken. Hoe kan ze dit oplossen?
Jammer dat deze familie nergens informatie heeft gekregen over medische apps waar mantelzorgers bijvoorbeeld samen een gedeelde agenda kunnen beheren. Zo ziet iedereen wie en wanneer bij moeder langsgaat en hoeven ze elkaar niet per ongeluk tegen te komen. Dit lost de familievete niet op. Wel kan mevrouw de Vries zich richten op behandeling en herstel.
Beoordeling van apps
Op de eerste plaats ligt het niet voor de hand wat medische apps zijn. Deze hebben namelijk betrekking op de volledige GLW (gezondheid, leefstijl en welzijn) van mevrouw de Vries. Inmiddels loopt het aantal medische apps wereldwijd tegen de 100.000. Dan valt er kaf tussen het koren te verwachten.
Om iets te kunnen zeggen over de kwaliteit van een medische app kunnen we 3 type apps onderscheiden en hun elk op hun eigen manier op kwaliteit controleren. Deze 3 type apps zijn 1. zelfmanagement apps; 2. apps voor zorgverleners; 3. en diagnose en behandelings apps.
1. Zelfmanagement: certificering door patienten
Een zelfmanagement medische app functioneert als een zoekmachine voor betrouwbare informatie, adviezen en begeleidingstrajecten of monitor van de eigen gezondheid. Voorheen zou mevrouw de Vries deze informatie halen uit folders, websites en door vragen te stellen aan zorgverleners.
Je kunt bij deze apps volstaan met de goedkeuring / certificering door consumenten-/patiëntenorganisaties, GGD- en zorgverzekeraars. Of een appstore in deze controle-eisen goed voor elkaar heeft, valt echter nog te bezien.
2. Samen met zorgverleners: certificering door beroepsverenigingen
Op het tweede niveau zijn er medische apps waarmee zorgverleners samen beslissen (shared decision making), de patient coachen en diens gezondheid monitoren. Bijvoorbeeld een app waarin mevrouw de Vries begeleidt wordt in het herstel na de operatie waarbij er toezicht is door een zorgverlener.
De eisen gesteld aan dit type medische app zijn aanmerkelijk hoger. Certificering op het niveau van vak-/beroepsverenigingen en de gerenommeerde patiëntenorganisaties is dan het minimum. Ook op Europese certificering en adequate voorlichting vanuit de overheid is dan op zijn plaats.
3. Diagnose en behandeling: certificering door onderzoeksinstellingen
Het derde niveau betreft de diagnoses en behandelingen vanuit een medische app. Een slechte app kan dan ronduit gevaarlijk zijn. Een onjuiste diagnose kan Mevrouw de Vries al flink verontrusten. Maar wat als de slechte app verkeerde metingen doet en Mevrouw de Vries daarop de medicatie zelf gaat aanpassen?
De kwaliteitsbewaking ligt hier bij universiteiten, artsen en onderzoeksinstellingen.
En mevrouw de Vries dan?
Zoals blijkt uit de situatie van mevrouw de Vries staat ze er niet alleen voor: mantelzorgers en zorgverleners slaan hun handen ineen om haar van zorg te voorzien. Dat betekent dat ze er niet alleen voor staat en de verantwoordelijkheid voor het gebruik van medische apps ook ligt bij de kring van mensen om haar heen. Ook is het belangrijk om te bepalen wat de rol gaat worden van een app ten opzichte van andere informatiebronnen: gaat de app een informatiebron vervangen of aanvullen?
Moet mevrouw de Vries voor de zekerheid geen medische apps meer gebruiken? Natuurlijk niet! Maar dan wel uit een betrouwbare bron en op het juiste niveau zijn gecertificeerd.
Perspectief van app-ontwikkelaar
Naast dit patiënten-perspectief op medische apps, behandelen we binnenkort het perspectief op medische apps vanuit de app-ontwikkelaar. Deze is vaak verantwoordelijk is voor het behalen van de certificering.
Dit artikel is tot stand gekomen door bijdrages van Ulco Schuurmans, arts Maatschappij & Gezondheid via Zorgbelang Brabant, Anni Tüski, innovator bij Mantelzorg voor Beginners en David van der Loo, app-adviseur bij AppSpecialisten
Wil jij alle stappen weten die bij een app maken horen?
Wil je de stappen om een app te maken gemakkelijk in een overzicht hebben? Dat kan!
Vul je gegevens in, dan krijg je direct toegang tot een handig overzicht van het stappenplan:
-David van AppSpecialisten
